Erleichda! Yani “hafifle”.
Yük ağır olduğunda, hemencecik ve kısa yoldan nasıl hafiflenir?
Hıncını kısmen kusurlu, ya da tamamen masum, çoğunlukla kendini savunamayacak durumda olanlardan çıkararak…
Günah keçilerini linç etmek rahatlatabilir, ancak sistemin detaylı muhakemesinden kaçınmak, yeni acılara zemin hazırlamaktan başka işe yaramıyor.
Erleichda!
Deprem sonrası medeni ceza muhakemesi kurallarının askıya alındığına şahit olduk. Felaketin hıncını birkaç kişiden çıkarmaya çalışanları gördük. Vahşet bazılarımızın yüreğini soğuttu.
Bu, ikrar etmek istemediğimiz zor bir hakikatten özgürleşme, arınma ve hafifleme ihtiyacının sonucuydu.
İyi hissettiriyor, çünkü kendimizi kurban ya da suçlu hissetmenin ıstırabından korumamıza, ait hissettiğimiz topluluğa bağlı kalmamıza yardım ediyor.
Birikim
Bir çatışma, teker teker ya da toplu olarak baş etme gücümüzün ötesine geçtiğinde “günah keçisi” yaratabiliyoruz. Kökleri ilkel kurban törenlerine gidiyor.
Her birimizin dahli, yahut kayıtsızlığıyla biriken toplumsal kusurlar, birikip felaketlere neden oluyor.
Bu içsel bilgi tehdit edici. Güvensizlik, hüsran, öfke, korku, suçluluk, haset, utanç gibi duyguları yoğunlaştırıyor. Bir arınma töreniyle temize çekilmemiz gerekiyor.