Bir özel okulda bir sınıf düşünelim. Aynı sırayı paylaşan iki öğrenciden birinin velisi okul ücreti olarak yıllık 900 bin lira öderken, diğer çocuğun velisi 300 bin lira ödüyor. İşte özel okul eğitim sisteminin geldiği durum bu kadar çarpık. Bu çarpıklığı MEB ve özel okullar kol kola yaptı.
Peki, bu çarpıklık nasıl oluştu?
MEB her sene ocak ayının ilk haftasında aynı özel okula devam eden öğrenci için üst sınır zam oranını açıklıyor. 2025-2026 yılı için bu oran yüzde 54.8 olarak belirlendi. Yani, eğer bir öğrenci aynı okulun bir üst sınıfına devam edecekse yapılacak zam yüzde 54.8’den fazla olamaz.
Bu orandan bağımsız olarak okullar baz fiyat dedikleri bir rakamı da ocak-şubat aylarında duyuruyorlar. Bu, okula yeni kayıt yaptıracak öğrenciler için belirlenen fiyat. İşte bu rakamın ucu açık. Okullar her sene bu rakamı olabildiğince yukarı çekiyor zira MEB burada bir üst sınır tanımlamıyor. MEB 3 Ocak’ta Özel Öğretim Kurumları Yönetmeliği’nde değişiklik yaptı, yeni kayıtları sadece kademe başlangıcıyla sınırlı tutarken, özel okullara “Fahiş fiyat koyamazsınız” dedi ama “fahiş”i tanımlamadığı gibi sınırlama da koymadı.
İşte enflasyon oranından bağımsız olarak okul ücretleri milyonları böyle aşıyor. Bu durumda, aynı sınıftaki bir yeni kayıt velisi milyonlara ulaşan meblağlar öderken aynı okula devam eden sıra arkadaşının velisi 300 bin lira ödeyebiliyor.
Peki, 300 bin ödeyen mutlu mu? Hayır o da "rehine" psikolojisi yaşıyor.
Çocuklar okullarda "rehin"
Çocuğunu gönderdiği özel okuldan memnun olmayan bir veli aynı konseptte başka bir özel okula yöneldiği zaman yeni kayıt sayılıyor ve milyonluk rakamlarla karşı karşıya kalıyor. Oysa aynı okulda kalsa MEB’in açıkladığı daha makul olan enflasyon artışından kaynaklanan ücreti ödeyecek. Özetle, öğrenciler okullarda "rehin" kalıyorlar.
Okul memnuniyetsizliğinin başındaysa her sene neredeyse tamamen değişen akademik kadro geliyor. Zira okullar öğretmenlerle birer yıllık sözleşme yapıyor. Sözleşme sonunda "yetersizlik" nedeniyle sözleşme uzatılmıyor. Daha genç ve daha az ücrete "evet" diyen öğretmenler işe başlıyorlar. Özel okul yöneticileri ara sınıflardaki velilerin başka okula yönelmeyecekleri bilinciyle "Dilerseniz çocuğunuzu alabilirsiniz" cümlesini daha rahat kurabiliyorlar.
