Küçük dev medyamız Fayn’da 2024’ün en heyecan verici gelişmesi, abonelik odaklı web sitesi ve bülten yayınlarına başlamamızdı.
Türkiye’de irili ufaklı hemen tüm haber kaynaklarının, 2000’lerin ilk 25 yılını devirmeye yaklaşırken hâlâ Google trafiği ve reklamlarına bağımlı yayıncılık modelinde takılıp kalmış olmaları fena halde sinirimizi bozuyordu.
Ne gazetecileri, ne okurları ne de reklamverenleri tatmin eden bir model bu.
Her gün yüzlerce haber sitesinin, aynı yüzlerce rutin haberi kim daha hızlı ve daha çok tıklattıracak bir başlık ve görselle yayına alacak diye yarışa tutuştuğu, gazetecilik yapmak isteyen editörlerin işinin kopyala-yapıştıra indirgendiği, okurun habere ulaşabilmek için SEO hileleriyle, gereksiz galerilerle, tuzak gibi yerleştirilmiş reklamlarla uğraşmak zorunda kaldığı bir model…
Medyanın geleneksel işlevlerini ve gelir kaynaklarını bir bir ellerinden alan dev teknoloji şirketleri, uzunca süredir gazetecilere kendi elleriyle mesleklerinin mezarını kazdırıyor.
Kasım 2024’te Google algoritmalarında değişikliğe gitmiş, okur trafikleri ansızın ve ciddi oranlarda düşen haber merkezleri duruma isyan etmişlerdi. Ancak bu, medya organizasyonlarının arama motoru ve sosyal medya platformlarından yediği ilk darbe olmadığı gibi iş modellerini değiştirmedikleri sürece son da olmayacak.
Karşımızdaki tablo
Gazetecilerin tek derdinin teknoloji tekellerinin meslekleri üzerindeki artan olumsuz etkileri olduğu ülkelerde medya organizasyonları, dijital çağda ayakta kalabilmek için 2010’lu yılların başından beri iş yapış şekillerini köklü biçimde değiştirmekle meşguldü.
Teknoloji şirketlerinin empoze ettiği; hızı, niceliği, sansasyonel olanı ödüllendiren modellerden sıyrılıp okurlarına dönen, nitelikli gazetecilik içerikleriyle onların günlük rutinlerinin bir parçası olmayı başaranlar, 2025 yılına hedeflerini büyük oranda tutturmanın verdiği huzurla, umutlu giriyorlar.
Teknoloji şirketleriyle rekabet edemeyeceklerini ve geleceklerinin onların çizdikleri yolda yürümekte olduğunu düşünenler ise ya artık hayatta değiller ya haber işinden çekildiler ya da geç de olsa yönlerini ilk grubun açtığı yola çevirdiler.