İstanbul’un bir göç kenti olduğu tartışmasız bir gerçek.
Türkiye İstatistik Kurumu verilere göre İstanbul’da yaşayan 15 milyon 56 bin 806 kişiden sadece 2 milyon 152 bin 878’i İstanbul nüfus kütüğüne kayıtlı.
Diğer bir deyişle İstanbul’un sadece yüzde 14’ü İstanbullu.
En çok Sivaslı var, toplamda Karadeniz önde
İstanbul’da ikamet edip kütüğü başka illerde olan 12 milyon 904 bin kişinin dağılımına bakıldığında ise 754 bin kişiyle Sivaslıların ilk sırada olduğu görülüyor.
İkinci sırada Kastamonu geliyor. İstanbul’da 554 bin Kastamonulu yaşıyor. Üçüncü sırada ise Ordu var. 515 bin Ordulu İstanbul’da ikamet ediyor.
Ama bölgesel olarak bakıldığında İstanbul’da en çok Karadenizliler yaşıyor. İstanbul’da farklı nüfusa kayıtlı iller sıralamasında ilk 10’un yedisi Karadeniz illeri.
Karadenizliler İstanbul nüfusunun yüzde 23’ünü oluşturuyor.
Giresunlu 482 bin 530, Tokatlı 478 bin 587, Samsunlu 415 bin 22, Trabzonlu 411 bin 65, Sinoplu 365 bin 925, Rizeli 304 bin 722 kişi megakentte yaşıyor. İstanbul’daki toplam Karadenizli sayısı 4 milyon 464 bini buluyor, neredeyse kentin yüzde 23’ü.
Hal böyle olunca da İstanbul’u yönetmeye talip olanlar başka şehirlerden, özellikle Karadeniz’den göç edenler oluyor.
Mevcut durum
İstanbul’un ilçelerinin mevcut belediye başkanlarını incelediğimizde ezici bir Karadeniz üstünlüğü göze çarpıyor.
Mevcut 39 belediye başkanından 19’u Karadenizli. 39 ilçenin 14’ü CHP’de. 24’ü AK Parti’de.
MHP’nin sahip olduğu tek belediye ise Silivri.
24 AK Partili belediye başkanının yarısından fazlası, 13’ü Karadenizli. CHP’nin sahip olduğu 14 belediyenin ise altı başkanı Karadenizli. MHP’li olan Silivri Belediye Başkanı Volkan Yılmaz ise Silivrili.
AK Parti Rizelileri seviyor
31 Mart 2024 yerel seçimlerinde ilçe belediye başkan adaylarına bakıldığında AK Parti ve CHP arasında aday belirlemede AK Parti’nin Karadenizli adayları daha çok tercih ettiği görülüyor.
AK Parti’nin 37 ilçe belediye başkanı adayından 17’si, yani yüzde 46’sı Karadenizli. 17 adayın beşi, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın hemşehrisi, yani Rizeli. Beşi de Trabzonlu.
CHP’in en büyük Karadeniz kozu: Ekrem İmamoğlu
CHP’deyse Karadenizli aday sayısı 10.
CHP’nin Karadenizlilik konusundaki en büyük kozu kuşkusuz Trabzon doğumlu İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu. CHP Karadenizlilik olayını Ekrem İmamoğlu ile çözmüş görünüyor.
Başka illerden de adaylar var
Karadenizli adayların öne çıktığı AK Parti’de 15 farklı il doğumlu aday varken bu rakam CHP’de 20.
CHP’de il çeşitliliği göze çarpıyor. Mesela İstanbul’da ciddi bir nüfusu bulunmayan Eskişehirli aday da var CHP’de.
CHP’nin Üsküdar adayı Sinem Dedetaş Eskişehirli. Oysa TÜİK rakamlarına göre Üsküdar’da Sivaslılar çoğunlukta.
İki partinin adaylarına bakıldığında AK Parti’nin İstanbul’a göç eden nüfusu daha çok dikkate aldığını söylemek mümkün. CHP ise göç eden nüfusu AKP kadar önemsemekle birlikte ihmal de etmemiş.
İstanbul doğumlu adaylar
Her iki partinin İstanbul doğumlu adaylarına bakıldığında CHP’nin üstünlüğü göze çarpıyor.
CHP’de 14 aday İstanbul doğumluyken AKP’de bu sayı altı.
AK Parti adaylarının bazıları, İstanbul doğumlu olsalar da özgeçmişlerinde nereli olduklarını muhakkak yazıyor. Mesela AK Parti Güngören adayı Bünyamin Demir 1982 yılında İstanbul’da doğmuş, ama aslen Akçaabatlı olduğunu belirtiyor.
AKP Sivas ve Kastamonu’yu boş geçmemiş
TÜİK’e göre İstanbul’da en çok Sivaslı yaşıyor. Sayıları 754 bin. Sivaslı aday konusunda da AK Parti önde. AK Parti’de Sarıyer adayı Hüseyin Coşkun ile Kağıthane adayı Mevlüt Öztekin Sivaslı.
CHP’nin tek Sivaslı adayı Mevlüt Öksüz, Başakşehir’de seçmen karşısına çıktı.
İstanbul’da ikinci en kalabalık nüfus olan Kastamonuluları da AK Parti boş geçmemiş. AK Parti’den Arnavutköy adayı Mustafa Candaroğlu ve Bağcılar adayı Abdullah Özdemir Kastamonulu.
CHP’de ise Kastamonulu aday yok.
Erzurum ve Malatya
İstanbul’da yaşayanların memleketlerine göre dağılımda Erzurum 450 bin kişi ile altıncı sırada. Onu 419 bin kişi ile Malatyalılar izliyor.
AK Parti bu her iki ilden de ikişer adayını listelere koymuş. Başakşehir adayı Yasin Kartoğlu ve Küçükçekmece Adayı Aziz Yeniay Malatyalı.
CHP’de ise Ataşehir Belediye Başkan Adayı Onursal Adıgüzel Malatyalı.
Erzurum’da da benzer bir durum var AKP’nin iki Erzurumlu adayına karşılık CHP’de bir Erzurumlu aday var. AK Parti’nin adayları Kartal adayı Hüseyin Karakaya ve Tuzla adayı Şadi Yazıcı.
CHP’nin tek Erzurumlu adayı ise Sultanbeyli adayı Ayhan Koç.
Kaynak: Fayn